Understood as one of the most stable morphemes in the Austronesian language family, the word lima and its variations holds trans-cultural, trans-linguistic, resistance to colonial power. Translated, the Austronesian lima means five: The number of fingers on a standard human hand. The hand (Proto-Austronesian: qalima) holds, touches, embraces, and crafts. Qalima embraces completely with the hand: It signals complete acceptance and nurture of our traditions and cultures. It is the foundation for our contemporary society.

被理解為南島語系中最穩定的語素之一，lima 一詞及其變體具有跨文化、跨語言、抵抗殖民權力的特性。翻譯過來，南島語系的 lima 是「五」的意思： 標準人手的手指數量。手（原始南島語系: qalima）可以握住、觸摸、擁抱和製作。我們以手掌心（qalima）視為這次會議的中心隱喻：它完全接受並培養我們的傳統與文化，是我們當代社會中傳統的基礎。

Dipahami sebagai salah satu morfem paling stabil dalam keluarga bahasa Austronesia, kata lima dan variasi-nya memiliki resistensi lintas budaya dan lintas bahasa terhadap kekuasaan kolonial. Dalam bahasa Austronesia, lima berarti 5: jumlah jari pada tangan manusia standar. Tangannya (Proto-Austronesia: qalima) memegang, menyentuh, memeluk, dan menciptakan. Qalima memeluk sepenuhnya dengan tangan: Hal ini menandakan penerimaan dan pemeliharaan sepenuhnya terhadap adat kita, dan menjadi dasar bagi masyarakat kontemporer kita.

This monthly online meetup is an initiative by pulima (Paiwan: artisans, craftsmen). It is an attempt at sustained interaction and sharing of skills and materials, especially those that activate or are otherwise powered by the qalima hand. Qalima practices are historical, traditional, practices that have informed contemporary pulima practices. Our search for the qalima is a search for resonance across long-separated cultures. We further look to discuss the impacts of industrialisation and the introduction of settler cultures from a position of strength and positive exchange.

這個每月一次的線上聚會是 pulima（排灣族：工匠、手藝人）所發起的。這是持續互動與分享技能與材料的嘗試，尤其是那些啟動或以其他方式由 qalima之手提供動力的技能與材料。Qalima 實踐是歷史性的傳統實踐，為當代 pulima 實踐提供了參考。尋找qalima是意圖在分隔已久的文化中尋找共鳴。我們希望藉由藝術跨域思維討論工業化及移民文化傳入所帶來的衝擊。

Pertemuan bulanan ini merupakan inisiatif dari pulima (Paiwan: seniman, pengrajin). Ini merupakan upaya untuk membangun interaksi berkelanjutan dan berbagi keterampilan serta bahan-bahan, terutama yang diaktifkan atau didorong oleh tangan qalima. Praktik qalima adalah metode sejarah adat yang telah mempengaruhi pulima kontemporer. Pencarian kami akan qalima adalah pencarian resonansi di antara budaya-budaya yang telah terpisah lama. Kami juga berupaya mendiskusikan dampak industrialisasi dan pengenalan budaya pendatang dari posisi kekuatan dan pertukaran yang positif.

Pengajaran musik tradisional hari ini harus mampu merespons realitas kontemporer: kemajuan digital, keterhubungan global, serta keragaman metode belajar generasi muda. Pada saat yang sama, ia harus tetap terhubung secara historis dan menjaga arsip budaya kolektif. Tanggung jawab ganda ini mendorong munculnya pendekatan pedagogis yang inovatif: transmisi lisan, lokakarya, serta pertemuan lintas generasi yang sekaligus didokumentasikan dan dibagikan melalui platform modern, seperti rekaman digital, tutorial daring, dan proyek kolaboratif. Integrasi semacam ini memastikan pengetahuan kita terus berkembang, beradaptasi, dan memberi inspirasi. Pendidikan menjadi jembatan—menghubungkan kebijaksanaan masa lalu dengan kreativitas masa kini, serta menumbuhkan keberlanjutan budaya yang berakar sekaligus transformatif.

傳統音樂教學必須回應當代現實：數位化進步、全球互聯互通以及年輕一代多樣化的學習方式。同時，它必須與歷史相聯繫，並保存集體文化檔案。這兩重責任鼓勵創新的教學方法：口頭傳承、研討會和代際聚會，並透過數位錄音、線上教學和合作專案等現代平台同時記錄和分享，是一些方法。這種融合確保我們的知識不斷發展、適應並激發靈感。教育與傳承計劃因此成為橋樑－連結過去的智慧與當代的創造力，培育一種既紮根於歷史又具有變革性的文化永續性。

Teaching traditional music today must respond to contemporary realities: digital advancements, global interconnectedness, and diverse learning methods of younger generations. At the same time, it must be historically connected and preserve the collective cultural archive. This dual responsibility encourages innovative pedagogical approaches: Oral transmission, workshops, and intergenerational gatherings, that are simultaneously documented and shared through modern platforms such as digital recordings, online tutorials, and collaborative projects are some methods. Such integration ensures that our knowledge continues to evolve, adapt, and inspire. Education becomes the bridge—linking the wisdom of the past with the creativity of the present, nurturing a cultural sustainability that is both rooted and transformative.

Sesi ini diprakarsai dan dipandu oleh Yayasan Jendela Ide Indonesia. Sesi ini akan memperkenalkan pengalaman dan metode lintas generasi yang telah mereka jalankan selama lebih dari tiga dekade. Diskusi ini juga mengundang tanggapan serta pengalaman dari para peserta di berbagai wilayah Lingkar Pasifik.

本次座談會由關注印尼詹德拉艾德基金會 (Jendela Ide Indonesia Foundation) ，將介紹基金會過去三十年來的跨世代經驗和方法。屆時，歡迎來自環太平洋地區其他地區的與會者參與討論並回應。

This session is informed and led by Jendela Ide Indonesia Foundation. It will introduce their cross-generational experiences and methods over the past 3 decades. It invites discussion and responses from participants in other parts of the Pacific Rim.

Presentasi formal dari Jendela Ide akan dilakukan dalam Bahasa Indonesia, dengan dukungan terjemahan mesin dan penerjemah lisan berbahasa Inggris sesuai kebutuhan.

詹德拉·艾德的正式演講將以印尼語進行，並根據需要提供機器翻譯和英語翻譯。

Jendela Ide’s formal presentations will be conducted in Bahasa Indonesia with machine translation and English interpreter support as needed. 

藝術是地域與國度的表達。其中訴敘的故事、使用的材料及參與的社群，皆彰顯人類多樣性在過去與當代的延續性。本次座談會將探討當代藝術如何視覺化呈現地域與國度，尤其聚焦但不限於台灣南部。 活動將由藝術家暨策展人伊誕·巴瓦瓦隆開場導論，繼而邀請藝術家葉筑菀與郭悅暘（ljalje’elan patadalj）分享創作實踐中的溝通方式與內涵。我們聚焦於構成「藝術」定義的物件，向土地與社群中的人類與非人類行為者致敬。

Art is the expression of place and country. The stories told, materials used, and communities involved demonstrate the persistence of human diversity, in the past and the present. This meeting will discuss the how place and country is visualised in contemporary art, especially but not exclusively from Southern Taiwan.  Beginning with an introduction by artist and curator Etan Pavavalung, followed by artists Jhuwan Yeh and Yue-Yang Guo (ljalje’elan patadalj), our discussion considers how and what is communicated in their practices. In our focus on the objects that constitute the definition of ‘art’, we pay our respects to both the human and non-human actors of land and community.

QALIMA #4: 

Decolonising Sugar |  Mendekolonisasi Gula | 去殖民糖: The Gula Anau Story (2025）

TUESDAY | 周二 | SELASA | 25.11.2025

(🇮🇩 WIB) 12:30 PM - 2:30 PM / (🇹🇼🇧🇳 TST) 1:30 PM - 3:30 PM
(🇦🇺 AEST) 4:30 PM - 6:30 PM / (🇳🇿 NZST) 6:30 PM - 8:30 PM 

Join meeting: https://link.qadjai.com/qalima-4 

In this session, Brunei Darussalam’s @ekosistemrasa traces the story of gula anau, a traditional sugar made from the sap of the Nipah palm growing in Borneo’s mangrove forests. They explore the relationship between the Kedayan people and gula anau, and how this piece of culinary culture can remain alive — including inspiring new dishes that help reconnect people with this humble ingredient. We will also watch a 10-minute preview of The Gula Anau Story, a documentary film released at the end of 2025.

Dalam sesi ini, @ekosistemrasa dari Brunei Darussalam akan berkongsi kisah Gula Anau — gula tradisional yang dibuat daripada nira pokok Nipah yang tumbuh di hutan bakau Borneo. Mereka membincangkan hubungan antara orang-orang Kedayan dan gula ini, serta bagaimana warisan budaya ini dapat terus hidup — termasuk melalui penciptaan hidangan baharu yang menghubungkan semula orang dengan bahan yang sederhana tetapi bermakna ini. Peserta juga akan berpeluang menonton pratonton khas selama 10 minit bagi The Gula Anau Story, sebuah filem dokumentari yang akan dilancarkan pada akhir tahun 2025.

本次座談會由汶萊達魯薩蘭國的@ekosistemrasa代領介紹古拉阿瑙（gula anau）的故事。Gula anau是一種傳統椰糖，由婆羅洲紅樹林中的尼帕棕櫚樹的樹液製成。@ekosistemrasa將探討凱達揚人與gula anau之間的聯繫，以及如何讓這種飲食文化得以傳承——包括如何創造出新的菜餚，幫助人們重新認識這種樸素的食材。這座談會包括預覽《古拉阿瑙的故事》（The Gula Anau Story），該片將於2025年底上映。

Dalam sesi ini, @ekosistemrasa dari Brunei Darussalam akan berbagi kisah Gula Anau — gula tradisional yang terbuat dari nira pohon Nipah yang tumbuh di hutan bakau Borneo. Mereka akan membahas hubungan antara masyarakat Kedayan dan gula ini, dan bagaimana warisan budaya ini dapat dilestarikan — termasuk melalui kreasi hidangan baru yang menghubungkan kembali masyarakat dengan bahan sederhana namun bermakna ini. Peserta juga akan berkesempatan untuk menonton cuplikan spesial berdurasi 10 menit dari The Gula Anau Story, sebuah film dokumenter yang akan dirilis pada akhir tahun 2025.

Ekosistem Rasa ialah projek yang dibiayai oleh National Geographic Society, yang diketuai oleh Penjelajah National Geographic Joshua Belayan, yang meneroka bagaimana makanan menghubungkan manusia, tanah dan budaya di Brunei Darussalam. Filem dokumentari, The Gula Anau Story (2025) menjadi tumpuan utama projek ini.

Ekosistem Rasa is a National Geographic Society–funded project, led by National Geographic Explorer Joshua Belayan, exploring how food connects people, land, and culture in Brunei Darussalam. Central to the project is the documentary film, The Gula Anau Story (2025).

「生態系統」（Ekosistem Rasa）是由國家地理學會資助、國家地理探險家約書亞·貝拉揚（Joshua Belayan）領導的項目，旨在探索食物如何將汶萊達魯薩蘭國的人民、土地和文化聯繫起來。這個計畫的核心是紀錄片《古拉阿瑙的故事》（The Gula Anau Story，2025）。

Ekosistem Rasa adalah proyek yang didanai National Geographic Society, dipimpin oleh Penjelajah National Geographic Joshua Belayan, yang mengeksplorasi bagaimana makanan menghubungkan manusia, tanah, dan budaya di Brunei Darussalam. Film dokumenter, The Gula Anau Story (2025), menjadi inti dari proyek ini.

QALIMA #5: TBC

January